Average rating
Jak działać skutecznie i dobrze wybierać?
Stephen Covey w swojej książce „Siedem nawyków skutecznego działania” radzi, żeby czytać ją tak, jakby się miało następnego dnia podzielić jego teoriami z kimś nam bliskim. Zgadzam się z nim, zresztą tej książki się nie czyta, tę książkę się przeżywa. Jednym z jej wielkich atutów jest to, że niezależnie od poziomu naszego rozwoju i samoświadomości, można w niej znajdować wciąż nowe inspiracje. Poznaj 7 nawyków skutecznego działania.
Jaki jesteś naprawdę?
Zacznijmy od początku. Od tego jakie są Twoje wewnętrzne motywacje, czy jesteś w głębi duszy dobry. Jeżeli jest inaczej, metody i taktyki nastawione na bezkonfliktowe rozwiązywanie problemów, motywacje i czynienie dobra nie mogą działać skutecznie. Jedyną wartością jaka może stać u podstaw czegoś co ma się stać wartościowe i wielkie jest dobro. Innymi słowy wejrzyj głęboko w siebie, jaki jesteś naprawdę, jaki jest Twój charakter? Emerson powiedział: „To kim jesteś, krzyczy tak głośno, że nie słyszę co mówisz”. Covey pisze, że zawsze ostatecznie to kim jesteśmy, wyraża dalece więcej niż cokolwiek co mówimy czy robimy. Ludzie zawsze będą ufać i iść za tymi , którzy są wewnętrznie spójni. Nie da się na dłuższą metę udawać kogoś innego niż jest się naprawdę – nawet przed samym sobą. Poznaj 7 nawyków skutecznego działania!
Twój paradygmat
Przejdźmy teraz do filtra, którego Twój mózg używa do odkodowania/zrozumienia otaczającej Cię rzeczywistości. Autor podaje świetne porównanie, paradygmat jest jak mapa. Mapa nie jest terenem, tak jak paradygmat nie jest rzeczywistością. Wyobraź sobie, że jesteś w mieście którego nie znasz i masz błędną mapę (w drukarni nastąpił błąd i mapa opisana jako Gdańsk jest tak naprawdę mapą Wrocławia). Chcesz się dostać do konkretnego miejsca i nie możesz tam trafić. Twoje cechy charakteru i motywacja mogą być bez zastrzeżeń, możesz zachowywać się prawidłowo a nawet poprawić niektóre cechy (np. bardziej się starać, być bardziej spostrzegawczym, uważnym, dokładniejszym), ale to i tak nie pomoże. Masz więc prawidłową postawę, wierzysz w siebie (jesteś zwycięzcą ) i zachowujesz się jak trzeba, ale nie trafisz tam gdzie chcesz. Główny problem to nie zachowania czy postawa – masz złą mapę.
Podsumowując – musisz rozumieć, że Twój sposób postrzegania świata jest jednym z wielu a interpretacja faktów zależy od doświadczeń każdego z nas. Jeśli to zrozumiemy, będziemy rozumieli, ze można zmienić mapę, spojrzeć na rzeczywistość z innej strony, słuchać innych ludzi i dopuszczać, że to, co widzimy, nie jest takie samo dla wszystkich.
Zasady rozwoju
Nie stajemy się ekspertami z dnia na dzień, nie zostajemy mistrzami w pierwszym sezonie. Rozwój we wszystkich aspektach wymaga czasu i ma swoje etapy. Nie da się tego przeskoczyć czy oszukać, tutaj czai się pułapka nieumocowanej w faktach wiary w siebie. Nie jesteś lepszy niż inni dlatego, że taki się urodziłeś, ani nie możesz grać w wyższej lidze (to znaczy możesz, ale skończy się to przegraną) niż ta, na Twoim obecnym poziomie.
Czym są nawyki?
Na potrzeby tej publikacji zdefiniujemy nawyki jako skrzyżowanie wiedzy, umiejętności i pragnienia.
NAWYK 1 – BĄDŹ PROAKTYWNY
W największym skrócie, nie pozwól aby życie Ci się przydarzyło. Pomiędzy bodźcem a reakcją jest miejsce w którym możesz podjąć decyzje. Możesz wierzyć, że jesteś tu gdzie jesteś przez splot czynników zewnętrznych na które nie miałeś wpływu, albo wziąć odpowiedzialność za swoją dotychczasową drogę.
Nawyk ten polega na tym, aby zewnętrzne czynniki nie powodowały zmiany Twoich planów. Na przykład jeżeli postanowiłeś biegać, to zła pogoda nie jest powodem aby te plany zmienić. Nie dajesz przyzwolenia światu, aby wpływał na realizacje Twoich planów. W życiu bowiem, najbardziej liczy się to, jak reagujemy na to co nas spotyka, a nie to co nas spotyka.
Musisz przejąć inicjatywę, masz wpływ na swoją przyszłość, jeżeli sam się o nią nie zatroszczysz, to nie licz na to, że inni zrobią to za Ciebie. Nie możesz czekać aż ktoś się zajmie Twoim życiem. W pracy z kolei masz być rozwiązaniem problemu a nie problemem.
Tutaj pojawia się koncepcja kręgu wpływu i kręgu zainteresowania. Krąg zainteresowania to wszystko co Cię interesuje, co zaprząta Twój umysł, zaś krąg wpływu to wszystko na co masz wpływ, co możesz zmienić.
Patrząc na obraz kręgów jaki rysuje się w przypadku Twojego życia możesz dokonać ciekawych obserwacji. Czy na większość spraw jakie Cię interesują nie masz żadnego wpływu, lub może jest odwrotnie i dużą część rzeczy jakimi się interesujesz możesz zmienić.
Miedzy innymi od tego jakie są proporcje obu kręgów względem siebie zależy, czy masz nastawienie proaktywne czy reaktywne.
Nastawienie proaktywne
Nastawienie proaktywne to w największym skrócie modelowanie swojej rzeczywistości i otoczenia. Nie branie rzeczy jakimi są, ale wpływanie na nie. Koncentrowanie się na tym, co można zmienić, ciągłe poszerzanie swojego kręgu wpływu, ale także wyrzucanie ze swojego kręgu zainteresowania rzeczy na jakie wpływu mieć nie można. To też ponoszenie konsekwencji swoich wyborów i wyciąganie nauki z popełnionych błędów oraz planowanie celów i taktyk prowadzących do ich osiągnięcia.
Nastawienie reaktywne
Ludzie reaktywni, to Ci, którym ciągle coś przeszkadza realizować swoje plany lub w ogóle nie formułują celów i planów ich osiągnięcia wychodząc z założenia, że i tak nie od nich zależy to, co ich spotka. Skupiają oni swoją uwagę na kręgu zainteresowania zamiast na kręgu wpływu. Koncentrują się np. na pogodzie, słabościach innych ludzi, problemach makroekonomicznych, polityce i wszystkim tym, na co nie mogą mieć wpływu. W rezultacie zaczynają czuć, że są ofiarami otaczających ich okoliczności, a za swoje niepowodzenia obwiniają innych. To z kolei prowadzi do zaniedbywania kręgu wpływu, który się kurczy – koło się zamyka.
NAWYK 2 – ZACZYNAJ Z WIZJĄ KOŃCA
Teraz będzie z grubej rury. Wyobraź sobie swój pogrzeb. Serio. Na Twoim pożegnaniu będą przemawiać cztery osoby.
- Reprezentant rodziny.
- Przyjaciel.
- Kolega z pracy/szef/wspólnik.
- Ktoś z organizacji społecznej w jakiej działasz, osoba z tej kategorii może być też przedstawicielem związku wyznaniowego w jakim jesteś aktywny bądź kimś z fundacji lub stowarzyszenia jakiemu pomagasz.
Teraz zastanów się co chciałbyś żeby każdy z nich o tobie powiedział, jaki byłeś, jakie prowadziłeś życie, co było dla Ciebie ważne. Jakim chciałbyś/chciałabyś być ojcem, matką, bratem, siostrą, żoną czy mężem? Jakim szefem, pracownikiem, wspólnikiem, a jakim przyjacielem? W jaki sposób wpływać na życie innych?
Jeśli zastanowiłeś się nad tym naprawdę poważnie, to dotknąłeś swoich najgłębszych wartości, odkryłeś swoją definicje sukcesu.
Nawyk ten przydaje się we wszystkich aspektach życia, jego najważniejsze zastosowanie to rozumienie, że są rzeczy ważniejsze niż tu i teraz, ważniejsze niż nasze pragnienia i zachcianki. Zaczynać z wizją końca to wiedzieć dokąd się zmierza ostatecznie, co ma prawdziwe znaczenie. To pozwala Ci na odnalezienie się na mapie, na odpowiedni paradygmat.
Ten nawyk pozwoli Ci uniknąć pustych zwycięstw, zaoszczędzi Ci wspinanie się po drabinie tylko po to, żeby na jej szczycie zorientować się, że była przystawiona do niewłaściwej ściany.
NAWYK 3 – RÓB NAJPIERW TO, CO NAJWAŻNIEJSZE
Ten nawyk jest konsekwencją dwóch pierwszych. Mówi on o zarządzaniu sobą, rozumieniu czym są prawdziwe priorytety i skupianiu się na rzeczach dzięki którym nabierzesz tempa nieosiągalnego dla innych. To nawyk dzięki któremu Twoja efektywność osiąga niewyobrażalny poziom.
Żeby zrozumieć w czym rzecz, spójrz na poniższą matrycę zarządzania czasem.
Tych, którzy koncentrują się na trzeciej i czwartej ćwiartce tutaj nie ma, więc nie będziemy ich komentować.
Większość ludzi jest najczęściej w ćwiartce pierwszej, są zagonieni codziennymi obowiązkami, dzwoniącymi telefonami, mailami bez odpowiedzi i tym ,żeby w ogóle przetrwać kolejny dzień. Ale dopóki będziesz tam lokował większość swojej aktywności, nie masz szans na jej ograniczenie, to niekończąca się fala codziennych obowiązków jaka Cię prędzej czy później zaleje. Koncentrowanie się na ćwiartce pierwszej porównałbym do wylewania wiaderkiem wody z łódki, która powoli tonie. Możesz, ale sensowniej byłoby się zatrzymać na chwilę i załatać dziurę przez którą wlewa się woda. Czas zaoszczędzony w ten sposób warto poświęcić na przemyśleniu sposobu zabezpieczenia łodzi na przyszłość, tak, aby taka sytuacja nigdy już się nie powtórzyła (druga ćwiartka).
Druga ćwiartka to serce skutecznego zarządzania sobą, są to wszystkie te rzeczy, które wiesz, że powinieneś robić, ale nie masz na nie czasu (tak Ci się przynajmniej wydaje). To tam znajdują się możliwości, tam jest profilaktyka kryzysów, tam znajduję się zgodnie z zasadą Pareto 20% aktywności, które zamienią się w 80% efektów. Bądź jak najczęściej w drugiej ćwiartce.
NAWYK 4 – MYŚL W KATEGORIACH WYGRANA – WYGRANA
Covey dzieli ludzi na tych stosujących jeden z sześciu paradygmatów:
- Wygrana – wygrana
- Wygrana – przegrana
- Przegrana – wygrana
- Przegrana – przegrana
- Wygrana
- Wygrana – wygrana lub nie robimy interesów
Tylko ludzie funkcjonujący w zgodzie z pierwszym podejściem maja szanse na długotrwały sukces nieokupiony stresem i obawą o swoją pozycje. To podejście prowadzące do współpracy z nie współzawodnictwa. Życie nie jest grą o sumie zerowej, Twoja wygrana nie musi oznaczać przegranej kogoś innego. Współpraca powoduje mnożenie zasobów, dzięki czemu i Ty i druga strona może mieć więcej.
NAWYK 5 – STARAJ SIĘ NAJPIERW ZROZUMIEĆ, POTEM BYĆ ROZUMIANY
Komunikacja powinna się odbywać na zasadzie empatii. To ciekawe, że chcemy być wysłuchani, ale często nie umiemy słuchać. Wytłumaczeniem może być fakt, że uczono nas mówić, pisać, czytać, ale nie uczono nas słuchać. Zauważ, że wszystko co do kogoś mówisz może być mądre, dobre i sensowne, ale nie będzie miało dla tego kogoś znaczenia, jeśli nie będzie się odnosić do jego sytuacji. Jego paradygmat poznasz jedynie poprzez słuchanie.
Nie myl proszę tego nawyku z parafrazowaniem czy innymi technikami aktywnego słuchania. Tu chodzi o szczerą intencje zrozumienia punktu widzenia drugiej osoby. Prezentując później jasno, dokładnie i obrazowo, a co najważniejsze – w kontekście zrozumienia interesów i paradygmatu, tych do których kierujesz swój przekaz, ogromnie zwiększysz jego wiarygodność.
NAWYK 6 – SYNERGIA
Ten nawyk ma związek z postawą „wygrana – wygrana”, ale rozciąga się dalej. Najkrócej mówiąc, synergia oznacza, że całość jest warta wiele więcej niż suma części ją stanowiącą. Chodzi o połączenie poszczególnych cech, sytuacji, ludzi, firm, karier itp. w taki sposób, aby ich potencjał wzajemnie się wzmacniał i stanowił niepowtarzalną całość. Aby tego dokonać musisz nauczyć się doceniać różnicę i zrozumieć, że jeśli dwie osoby rozmawiające ze sobą mają różne opinie, nie oznacza to, że jedna z nich jest niepotrzebna. Kiedy widzisz już dwa rozwiązania, możesz też poszukać trzeciego. W tej filozofii 1 + 1 nie równa się 2, ale 11.
NAWYK 7 – OSTRZENIE PIŁY
Covey powołuje się na przykład drwala, który nie może ściąć drzewa bo ma zbyt tępą piłę, a na propozycje jej naostrzenia odpowiada nie mam czasu, ścinam drzewo. Ostrzenie piły jest więc wszystkimi działaniami jakie pozwalają nam wydajnie wprowadzać w życie sześć poprzednich nawyków. Chodzi o wymiar fizyczny (zdrowie), duchowy (psychika), umysłowy (wiedza) i społeczno-emocjonalny (relacje, sens życia).
Najważniejsze cytaty:
„W ostatecznym rozrachunku, to kim jesteśmy, wyraża daleko więcej niż cokolwiek, co mówimy czy robimy”.
„Co osiągnie przeciętny tenisista, gdy po to, by zrobić lepsze wrażenie, zdecyduje się zagrać w wyższej klasie? Czy pozytywne myślenie pozwoli mu pokonać profesjonalistę?”.
„Zawsze traktuj swoich pracowników tak samo jak byś chciał, aby oni traktowali klientów”.
„Nasze przyzwolenie na to, co się nam przytrafia, rani nas znacznie bardziej niż to, co się z nami dzieje”.
„Kiedy podnosimy jeden koniec kija, podnosimy także drugi”.
„Jeżeli głęboko się zastanowisz, co chciałbyś usłyszeć na swoim pogrzebie, znajdziesz swoją definicje sukcesu”.
„Ludzie sukcesu mają nawyk robienia rzeczy, których Ci, co w życiu osiągają niewiele, robić nie lubią. To nie znaczy, że oni na pewno lubią je robić, jednak ich chęć i niechęć podporządkowane są sile ich celu”.
„Powierzanie odpowiedzialności skupia się na rezultatach, nie na metodach”.
„…pomiędzy bodźcem a reakcją jest luka, pusta przestrzeń. Od tego, jak ją wykorzystamy, zależy zarówno nasz rozwój, jak i szczęście”.
Może Cię zainteresować:
https://www.ksiazkawpigulce.pl/book/talk-like-ted/
*Powyższy artykuł nie jest substytutem przeczytania opisywanej książki. Oryginalny tekst ma nieporównywalnie większy potencjał edukacyjny. Jeśli powyższy opis trafia w Twoje potrzeby, koniecznie przeczytaj książkę na podstawie której powstał. www.ksiazkawpigulce.pl
Książkę kupisz tutaj: