Average rating
Świat, w którym żyjemy został ukształtowany naszymi własnymi modelami mentalnymi, które mamy w głowie i w które wierzymy. Jeśli nie jesteśmy zadowoleni z rzeczywistości, w której przyszło nam funkcjonować na co dzień, istnieje tylko jedna osoba, do której możemy mieć pretensje. Widzimy ją w lustrze. Jednak potraktujmy ją łagodnie, gdyż do tej pory żyła, tak, jak umiała najlepiej i bardzo ciężko pracowała na to, by stworzyć dla siebie i swoich bliskich jak najlepszy świat. Jeśli się to udało – gratulacje! Jeśli jednak wciąż czegoś brakuje, narasta frustracja, niedomaga zdrowie, relacje zamiast zaspokajać, to wzmagają tęsknotę za bliskością, a prowadzona firma, jest nieustannym źródłem wszelkiego rodzaju stresów – warto zmienić oprogramowanie komputera, który tym wszystkim zarządza.
Z artykułu na podstawie książki ” The Power of Impossible Thinking” dowiesz się, w jaki sposób:
- Tworzymy modele mentalne
- Identyfikować modele myślowe, które kierują naszym postępowaniem
- Zmienić niesłużące nam paradygmaty myślowe na bardziej korzystne
- Wprowadzać zmiany w oparciu o nowy sposób myślenia.
O tym, jak łatwo (i w wielkim uproszczeniu) tworzymy modele mentalne
Wyobraź sobie, że wracasz ze spotkania, jest już prawie północ. Idziesz pustą ulicą w kierunku zaparkowanego samochodu. Słyszysz za sobą kroki. Przyspieszasz. Odgłos kroków także staje się coraz szybszy. Przypomina Ci się historia o napadzie z użyciem noża, jaka miała miejsce w tej okolicy kilka tygodni temu. Zastanawiasz się, czy biec, a kroki słychać coraz bliżej. Odwracasz się, a tuż za Tobą stoi jeden z Twoich kolegów, który idzie na ten sam parking, co Ty. Uff……….Co za ulga! Idziecie dalej razem.
W tej historii zareagowałeś w oparciu o dwa modele mentalne, które ukształtowałeś w swojej głowie.
Pierwszy stworzyłeś na bazie bardzo niewielkiej ilości informacji. Usłyszałeś kroki, było ciemno, przypomniały Ci się niebezpieczne historie. Miałeś prawo się bać. Na podstawie wytworzonego modelu mentalnego chciałeś uciekać albo ewentualnie podjąć walkę z bandytą, który tak naprawdę nie istniał.
Drugi obraz mentalny powstał w oparciu o kolejne informacje, jakie zdobyłeś. Zobaczyłeś twarz swojego kolegi i uznałeś, że niebezpieczeństwo minęło. Minęło równie szybko jak powstało. Twój umysł zmienił wroga na przyjaciela w ułamku sekundy. Tak jak w pierwszym przypadku, tak i teraz daleki był od świadomej refleksji. A przecież to mógłby być napastnik przebrany za Twojego przyjaciela, a może Twój kolega wcale nie miał zaparkowanego samochodu tam, gdzie Ty? Może chciał Cię zaatakować?
Co na to badania naukowe?
Badania neuronaukowe potwierdzają sposób pracy naszego mózgu, który tworzy modele mentalne w nieświadomy dla nas sposób, znacznie upraszczając rzeczywistość. Używamy bodźców zewnętrznych płynących do mózgu z naszych zmysłów – wzroku, słuchu, węchu, dotyku, po to, by wytworzyć określony model mentalny, który następnie w wielu analogicznych sytuacjach przyjmujemy jak rzeczywistość. Ma to swoje uzasadnienie, trudno byłoby w każdym zdarzeniu ciągle od nowa zdobywać wszystkie informacje o świecie. Takie operacje zajmowałyby bardzo dużo czasu. Jednak istnieją także niebezpieczeństwa takiego uproszczonego modelu myślenia.
Królik Bugs w Disneylandzie i olbrzymi goryl na boisku?
Jaskrawym przykładem tego, jakie figle potrafi nam płatać mózg jest przykład Królika Bugsa, rzekomo widzianego w Disneylandzie. Gdy uczestnikom testu przedstawiono zdjęcie bohatera z Warner Barthes w konkurencyjnej firmie Disneyland, które oczywiście było fotomontażem, (trudno bowiem byłoby sobie wyobrazić Bugsa bawiącego się z Myszką Miki), większość osób „przypomniało sobie” osobiste spotkanie z Królikiem Bugsem w disneyowskim Parku Rozrywki!
To jeszcze nie koniec niespodzianek, jakie może nam przyszykować własny mózg! Badacze poprosili wybraną grupę osób, by policzyli, ile razy piłkarze w białych koszulkach odbijali piłkę na boisku w nagranym filmie. Badacze idealnie wykonali zadanie, jednak prawdziwego testu nie zdali. Skupiwszy się na liczeniu podań piłki, zupełnie nie zauważyli wielkiego, 800 funtowego goryla, który przechadzał się po boisku!
Laboratorium najlepszych pomysłów
Modele mentalne tworzymy szybko, proces ten przebiega wręcz automatycznie i w dużej mierze nieświadomie. Nasze reakcje z niego wypływające są także bezrefleksyjne. Reagujemy adekwatnie do myśli. Albo uciekamy od przeciwnika, albo rozpoznajemy w nim twarz przyjaciela i czujemy się bezpiecznie.
Oby sytuacji takich, jak w historii o koledze doganiającym nas w ciemnej uliczce, było jak najmniej. Jednak na pewno nie uciekniemy przed tysiącem okoliczności, jakie niesie codzienność. Możemy na nie reagować nieświadomie wg wzorów myślowych zakodowanych w naszym mózgu albo podjąć świadomy wysiłek zmiany naszego myślenia i postępowania, tak by było bardziej korzystne dla nas.
Na szczęście większość pracy mentalnej możemy wykonać w zaciszu własnego domu. Tam, gdzie jest bezpiecznie, gdzie naszemu życiu nic nie zagraża, tak jak podczas spaceru ciemnymi uliczkami nocną porą. Pracę taką możemy także wykonać na gruncie naszej formy, tak by zaczęła lepiej prosperować.
Zaaranżujemy własne laboratorium najlepszych pomysłów. Niech to będzie miejsce, w którym przyjrzymy się naszym modelom mentalnym zostawimy te z nich, które są najbardziej korzystne dla naszego życia, resztę zapakujemy do teczki, niech poczekają na swój czas, po czym stworzymy nowe, bardziej pomocne w osiągnięciu sukcesu.
Pomocny scenariusz pracy z modelami mentalnymi
Wytworzone przez nas modele mentalne mogą albo nas ograniczać, albo poszerzać nasze możliwości. Aby podjąć i usprawnić świadome zarzadzanie nimi, możemy posłużyć się następującym, czteroetapowym modelem pracy:
Rozpoznaj siłę i ograniczenia modeli mentalnych.
Pierwszym krokiem jest zrozumienie jak modele mentalne kształtują Twój świat. Do 1954 r. uważano, że niemożliwym jest przebiegnięcie mili w ciągu czterech minut, jednak w tym samym roku dokonał tego Roger Bannister na oksfordzkiej bieżni. W ciągu najbliższych lat inni biegacze poszli jego śladem i pokonywali w tym samym czasie podobny odcinek trasy. Nie zmieniło się nic w wymiarze technicznym ani ludzki organizm. Ktoś złamał jedynie dotychczasowy sposób myślenia, udowadniając, że niemożliwe jest możliwe i takim się stało!
Nie pozwól, aby Twoje model mentalne ograniczyły Twoją wizję prosperowania firmy i kierunek jej działania. Nie pozwól, by ograniczały jakąkolwiek dziedzinę Twojego życia.
Zadbaj by Twoje modele mentalne były adekwatne do obecnej sytuacji.
Istnieją tutaj dwa zagrożenia – albo nie rozpoznasz, że Twój sposób myślenia jest już przestarzały, albo nie wystartujesz przedwcześnie, gdy świat nie będzie jeszcze gotowy na nowy model.
Zmiany nie na zawsze
Pamiętaj, że zmiany nie są jednokierunkową drogą do nowego porządku świata. Obok komputera wciąż używamy wiecznego pióra, papieru do pisania i telefonu. W Afganistanie amerykańskie wojsko, które dysponowało najnowszymi technologiami, poprosiło żołnierzy na koniach, by kierowali ich pociskami. Konie, które w dzisiejszych czasach nie muszą już orać roli i nie są wykorzystywane do prac gospodarczych, nadal są wykorzystywane np. rekreacyjnie, a ludzie nadal potrzebują uzd, siodeł i sprzętu jeździeckiego. W jednym czasie mogą istnieć obok siebie różne pomysły. Bądź elastyczny. Stwórz portfolio modeli, które będziesz wybierał adekwatnie do obecnej sytuacji.
Jak znaleźć nowe modele
Niełatwo jest znaleźć nowe modele myślenia, gdyż ogranicza nas znany sposób patrzenia na świat. Zafiksowanie się na istniejącym modelu jest bardzo silną blokadą poznawczą. Aby jej uniknąć nie przegap następujących po sobie sygnałów ostrzegawczych, informujących o tym, że stary model już się nie sprawdza!
W opracowanie nowego modelu dla firmy zaangażuj ludzi z różnych dyscyplin, tak by dali Ci najpełniejszy obraz widzianego problemu. Nie bój się ekstremistów i radykałów, ich sposób patrzenia na świat jest tak odmienny, że zdolny dostarczyć cennych uwag. Wysłuchuj „adwokatów diabła”, którzy będą potrafili obronić projekt, który inni uważają za niedorzeczny i wskazać nowe drogi poszukiwań.
Przezwyciężaj przeszkody na drodze do zmiany
Aby zaprowadzić zmiany wynikłe z nowego modelu mentalnego musisz liczyć się z tym, że przeszkody na pewno zaistnieją. Twój umysł nie jest jedynym, który ma znaczenie. Gdy już pokonasz własne bariery i przekonasz się do zmian, które są konieczne, napotkasz nieprzekonane do Twojego pomysłu umysły Twoich współpracowników, podwładnych i przełożonych.
Skup się niwelowaniu rozbieżności adaptacyjnych, twórz dialogi, skupiaj się na użytecznością by odwrócić uwagę od wyznawanych do tej pory dogmatów, pobudzaj innych do działania. Drobnymi krokami zmieniaj kulturę firmy, tak by była bardziej otwarta na nowe sposoby działania.
Przekształć swój świat
Używaj w tym celu swojej intuicji. Ona wskaże Ci bezbłędnie, jakie model będą najlepsze w określonej sytuacji. Musi być ona jednak oparta na głębokiej wiedzy specjalistycznej i ciągle doskonalona. Tak wyostrzona intuicja da Ci dostęp do nowych modeli mentalnych. Nie wszystko da się zanalizować nie wszystko przeczuć. Postępuj zgodnie z maksymą Alberta Einsteina – „Myślenie bez intuicji jest puste, intuicja bez myślenia jest ślepa”.
Nabieraj doświadczenia
Za każdą decyzją osobistą, czy biznesowa stoi określony model myślenia. Praktyka w ich rozpoznawaniu, zmienianiu i wprowadzaniu nowych sprawi, że osiągniesz mistrzostwo w autorskiej kreacji swojego życia.
Rozważ praktyczny przykład:
W utrzymaniu zdrowia możemy stosować modele zachodniej medycyny z jej farmaceutykami i chirurgią, jak również modele wschodnie z akupunkturą i ziołolecznictwem na czele. Modele które wybieramy mają wpływ na nasze życie. Zgodnie z wiedzą z niniejszego artykułu, który model leczenia być wybrał?
Pamiętaj! Nie ma jednego dobrego modelu, wszystko zależy od konkretnej sytuacji. Wybierz model adekwatny do Twojego obecnego samopoczucia. Rozpoznaj model, który stosujesz obecnie i zapytaj siebie, czy Ci służy? Jeśli nie, pozostaje poszukać nowego modelu. Badać, pytać, czytać, rozmawiać. Nie przyjmuj jednego utartego rozwiązania, np. przyjmowania leków, lub ich odrzucenia na rzecz ziół. Możesz połączyć wiele modeli profilaktyki i wracania do zdrowia i pełni sił. Nie musisz nawet wybierać miedzy określonymi modelami, ale utworzyć portfolio i sięgać do tych, które teraz mogą okazać się najlepsze. Wybór podpowie Ci intuicja. Może witalność przywróci Ci masaż relaksacyjny, może trzeba będzie zmienić dietę, a może sytuacja jest tak zaawansowana, że trzeba koniecznie sięgnąć po lekarstwa, lub nawet poddać się zabiegowi. Próbuj, praktykuj. I pamiętaj nie jedziesz drogą jednokierunkową. Zawsze możesz wrócić do starego modelu myślenia i działania, jeśli stwierdzisz, że będzie dla Ciebie korzystny w nowej sytuacji.
Przykłady firm wprowadzających zastosowania nowych modeli mentalnych
- Howard Schultz stworzył światowej renomy firmę, która rozpoczynała swoją działalność od otworzenia w Stanach Zjednoczonych w 1981 r. sieci kawiarni w stylu europejskim. Wkrótce nowe sklepy otworzono na całym świcie, było ich około 7 500, które generowały pond 4,4 miliarda dolarów zysku. Aby to zrobić Schultz musi stworzyć infrastrukturę, która wspierała biznes, zaprojektować autorskie sklepy, zaoferować pracownikom szeroko zakrojone szkolenia i globalne dostawy kawy. Zanim Schultz wprowadził nowe paradygmaty myślenia musiał zrezygnować ze starych, które ograniczały rozwój jego firmy. Zrewidował zakaz sprzedaży napojów z mlekiem, co pomogło mu zaoferować dla klientów wyśmienite nowe napoje, a także odszedł od twardego zakazu franczyzy, dzięki czemu otworzył sklepy na całym świcie.
- Oprah Winfrey zrezygnowała z mentalnego modelu ówcześnie realizowanych talk show, w zamian za to wprowadziła formułę dość osobistych spotkań z widzami, których traktowała jak przyjaciół i dzieliła się z nimi osobistymi doświadczamy życiowymi. W tamtych czasach media traktowane były oficjalnie, jej rewolucja odmieniła myślenie w branży i życie milionów widzów na całym świecie. Open Winfrey w jednym ze swoich koncernów na żywo powiedziała zdanie, którym podsumujemy nasze rozważania:
„Jeśli jesteś otwarty na możliwości, twoje życie staje się wspanialsze, większe, odważniejsze!
Esencja:
Jeśli chcesz zmienić swoje życie, zmień swoje modele mentalne, gdyż to one je kształtują.
-
- Zidentyfikuj paradygmaty myślowe, które kierują Twoim postępowaniem.
- Przeanalizuj mocne i słabe strony starych i nowych modeli mentalnych.
- Zastanów się dobrze, kiedy zmienić wzorzec. Nie ulegaj modom. Kieruj się korzyścią!
- Pamiętaj, że zmiana myślenia to droga dwukierunkowa, zawsze możesz wrócić do wcześniejszego sposobu rozumowania, jeśli będzie bardziej adekwatny.
- Zobacz nowe możliwości i zastanów się, na ile mogłyby przydać się w Twojej sytuacji.
- Eksperymentuj, aby odkryć najlepsze dla Ciebie modele. Obserwuj naturalne eksperymenty Twojej firmy, zastanów się, jakie możesz zapoczątkować.
- Zaufaj swojej intuicji, jednak zdobywaj doświadczenie, by było ona coraz dojrzalsza i osadzona w realiach.
- Jeśli nauczysz się zmieniać swoje myślenie na niemożliwe – zaczniesz robić rzeczy niemożliwe!
Może Cię zainteresować:
https://www.ksiazkawpigulce.pl/book/304/
*Powyższy artykuł nie jest substytutem przeczytania opisywanej książki. Oryginalny tekst ma nieporównywalnie większy potencjał edukacyjny. Jeśli powyższy opis trafia w Twoje potrzeby, koniecznie przeczytaj książkę na podstawie której powstał. www.ksiazkawpigulce.pl